وزن مخصوص مواد معیاری است که وزن مواد را در واحد حجم آن ها نشان می دهد. حرف یونانی گاما Y نشان دهنده معیار وزن مخصوص مواد است. واحد جرم مخصوص نیوتون بر متر مکعب است.
مقدار وزن مخصوص مواد یک مقدار مطلق و ثابت نیست و به مواردی مانند شتاب گرانشی که با تغییر مکان تغییر می کنند وابسته است. یکی دیگر از مواردی که جرم مخصوص مواد به آن وابسته است دمای مواد است. با توجه به ماده مورد نظر فشار نیز می تواند بر این معیار تاثیر داشته باشد.
هر جسم وزن مخصوص به خود را دارد و اختلاف وزن بین اجسام از جمله خواص فیزیکی مهم آن ها است. عاملی که باعث می شود چوب روی آب بماند و سنگ در داخل آن فرو برود همین اختلاف وزن ها است. این اختلاف ها را به عنوان چگالی یا وزن مخصوص در نظر می گیرند و به هر جسم عددی متناسب با آن می دهند.
از معیار جرم مخصوص در کارهای مختلفی استفاده می شود. از کاربردهای مهم وزن مخصوص کاربرد آن در مکانیک سیالات, مکانیک خاک, مهندسی مکانیک , عمران و ژئوتکنیک است. ما در این جا به طور مختصر با این کاربردها آشنا می شویم.
بیشتر بخوانید: پودر بنتونیت در صنایع گوناگون و کاربرد ویبراتور در تولید آن
کاربرد وزن مخصوص مواد در انتخاب مناسب موتور ویبره
در انتخاب ویبراتور وزن مواد و قالب ها و خود دستگاه در نظر گرفته می شود. برای به دست آوردن اندازه نیروی و ضربه ای وارد به مواد در یک دستگاه ارتعاشی دانستن وزن مخصوص لازم است. منظور از دستگاه ارتعاشی، ماشین آلاتی مانند میز ویبره، سرند، هاپر، سیلو، کانوایر که برای حرکت راحت مواد نیاز به ویبره بدنه دارند.
دانلود لیست جرم مخصوص مواد گوناگون
کارآیی در مکانیک سیالات
در این حوزه وزن مخصوص نشان دهنده نیروی ناشی از جاذبه بروی واحد حجم یک سیال است. جرم مخصوص از خواص معرف سیالات به حساب می آید.
وزن مخصوص مواد کاربرد در مکانیک خاک
در مسائل مربوط به خاک وزن مخصوص به عنوان یکی از خواص خاک کاربرد دارد. وزن مخصوص در مکانیک خاک به شکل های مختلفی ارایه می شود که ما در این جا برخی از این شکل ها را بیان می کنیم:
جرم مخصوص مرطوب: زمانی که در خاک آب و هوا وجود دارد به وزن مخصوص آن جرم مخصوص مرطوب می گویند.
وزن مخصوص خشک: اگر در خاک تنها هوا وجود داشته باشد به جرم مخصوص آن وزن مخصوص خشک می گویند.
جرم مخصوص اشباع: هنگامی که در خاک تنها آب وجود است به وزن مخصوص آن جرم مخصوص اشباع می گویند.
وزن مخصوص غوطه وری: برای محاسبه تنش موثر خاک از این معیار استفاده می شود که تفاوت بین وزن مخصوص اشباع و وزن مخصوص آب است.
بیشتر بخوانید: قالب تونل- موتور ویبره قالب تونل
کاربرد در مهندسی مکانیک و عمران
در این حوزه ها برای تعیین وزن سازه طراحی شده به منظور تحمل بارهای مشخص شده از وزن مخصوص استفاده می شود. تغییر شکل در این شرایط باید در محدوده های مشخصی باشد تا آسیبی به سازه وارد نشود.
